Erfgoed uit het Westerkwartier
De provincie Groningen is een mooie provincie. Of het de mooiste is van Nederland, dat mag eenieder zelf bepalen, maar tussen de Groninger zijn veel pareltjes – Pronkjewailtjes zo u wilt, te vinden. Vanaf Westerwolde tot aan Lauwersoog is het landschap zeer divers, is het dialect op z’n minst net zo verschillend, maar we je ook komt, je kijkt je ogen uit. Deze keer een nauwkeurig oog gericht op het Westerkwartier. Waar men zich al goed verbonden voelt met de buurprovincie Friesland en menigeen ook wel ‘een woordje over de grens spreekt’.
Het Westerkwartier omvat in haar prachtige landschappen een veelheid aan erg goed erfgoed. Even een dagje er tussen uit, of juist een hele vakantie met historie en authenticiteit, het is allemaal mogelijk. Speuren naar sporen van het verleden om daarna weer verzadigd terug te kunnen keren naar het heden.
Nienoord
Landgoed Nienoord in Leek is het meest veelzijdige landgoed van Nederland en mag dan ook met recht een uniek stukje Nederland worden genoemd. Het landgoed kenmerkt zich niet alleen door oude bossen, de prachtige flora en fauna en de kenmerkende Groningse landerijen, maar ook doordat er midden in het landgoed op loopafstand van elkaar meerdere toeristische attracties zijn gevestigd.
Allersmaborg
Borgen zijn fraaie buitenverblijven van jonkheren uit vervlogen tijden. Ze hebben meestal hun oorsprong in een ‘steenhuis’, een simpel verdedigingswerk uit de veertiende of vijftiende eeuw waarin rijke boeren in tijden van gevaar hun toevlucht zochten. In het open wierdenlandschap vlakbij Ezinge light verscholen achter boomsingels de Allersmaborg, één van de weinige bijna geheel bewaard gebleven middeleeuwse borgen. De rijk begroeide tuin rond de borg is vrij toegankelijk.
Coendersborg
De borg is ontstaan uit drie strekkende heerden: Fossema, Harckema en Heringa. Door vererving, ruil en koop zijn ze in één hand gekomen. In 1668 kwamen ze in het bezit van Ludolf Coenders, raadsheer van Groningen. Het huis heeft een schilddak met hoekschoorstenen, die door borden zijn afgedekt. In 1956 werd de borg verkocht aan de Stichting Het Groninger Landschap. Het landgoed beslaat nu 74 hectare. Het huis is niet te bezichtigen maar het erachter gelegen bos is echter vrij toegankelijk.
Iwema Steenhuus
Het Iwema Steenhuis in Niebert is het enige nog resterende middeleeuwse steenhuis in de provincie Groningen. Het steenhuis dateert van eind veertiende, begin vijftiende eeuw. Het huis heeft dikke muren en een zadeldak. Achter het Iwema Steenhuis ligt een fraaie tuin met appel- en perenbomen van zeldzame Groningse rassen, zoals de renet Ekenstein en het kaneelzoetje. In het voorjaar kleuren de stinsenplanten de tuin wit, geel en lichtpaars. In de tuin staat ook de dikste boom van Groningen: een rode beuk met een omtrek van zes meter.
Piloersmaborg:
In het boerderij gedeelte van de Piloersmaborg bij Den Ham worden oude veerassen gehouden en op het erf is een groot assortiment oude fruitrassen verzameld. De Piloersemaborg is de enige overgebleven borgboerderij van de provincie en ook daardoor uniek. Het huis ademt de sfeer van een statige 19e eeuwse boerenbehuizing en is met boerenantiek ingericht. In de voormalige schuur, nu het achterhuis, en op de bovenverdieping van het tussenhuis bevinden zich de gastenverblijven.
Middag –Humsterland
Middag-Humsterland is een van de twintig Nationale Landschappen van Nederland. De Nationale Landschappen zijn échte Nederlandse landschappen en vallen op door een bijzondere combinatie van natuur, verschillen in hoogte, bebouwing en gebruik van de grond. Elk Nationaal Landschap vertelt het verhaal van het Nederlandse landschap. De wierden, kromme sloten en kronkelende wegen geven het Middag Humsterland, dat deels in het noordelijke Westerkwartier ligt, een speciaal karakter. Het gebied is zo bijzonder dat het is voorgedragen voor plaatsing op de Werelderfgoedlijst van de Unesco.
(bron:ondernemersvereniging toerisme Westerkwartier)